Հայոց լեզվի քերականություն

Աշտիշատի հինավուրց վանքի խցերից մեկում , ընդարձակ թախտի վրա , նստել էին երեք երիտասարդ ։ Ձեթի ճրագն իր պղտոր լույսով լուսավորում էր երեք բազմահոգ դեմքերը :Երիտասարդներից մեկը հաղթանդամ , բարձրահասակ , խոշոր կազմվածքով եւ փառահեղ մի տղամարդ էր ։ Երկրորդը ,ընդհակառակը, ավելի կարճահասակ , քան միջահասակ էր եւ ավելի նրբակազմ ,քան հաղթանդամ ։ Այդ քնքուշ կազմվածքի վրա բնությունը դրել էր մի շնորհալի գլուխ , որին ավելի պատշաճ կլիներ մի պարթեւ մարմին ։Նա խոսում էր առնական ձայնով , որի ելեւէջները հնչում էին պողպատային հնչերանգներով ։ Վառվռուն աչքերի մեջ նշմարվում էին թրթռուն կրակներ ։Երրորդ երիտասարդը օժտված էր անբասիր գեղեցկությամբ ։ Փարթամ գիսակները սփռվել էին թիկունքին , վերին շրթունքին նկատվում էր նորածիլ ընչացքը ։ Իսկ սեւորակ աչքերի մեջ նշմարվում էր անբացատրելի վրդովմունք ։ Առաջինը Սահակ Պարթեւն էր , երկրորդը ՝ Մեսրոպ Մաշտոցը , երրորդը ՝ Սամվելը ՝երեքն էլ աշխույժ ,եռանդով լի երիտասարդներ ։

նախասրահ - գավիթ

նստվածք - մրուրթել - դերձանդողէրոցք - տենդգոմ - փարախեղրեւանի - յասամանդրասանգ - ծաղկաշղթա սյուք - զեփյուռեղեգ - բամբուկնախճիր - եղեռներաշխիք - առհավատչյա բնօրրան - ծննդավայր , ոստանբռունցք - կռուփբուրդ - ասր , գեղմպտուղ - բար գուղձ - հողակոշտ զիստ - ազդրագուգա - ռետինե խողովակ նոխազ - այծլաբիրինթոս - բավիղբագին - զոհասեղանակութ - օջախանդաստան- հանդայտուց - ուռուցք




 Հովհաննեսն ընտանիքով գաղթել էր Արևմտահայաստանից։ Ընդհանուր առմամբ ընդունակ, աշխարհ տեսած մարդ էր, աչքերում կարոտ իր նշխարհի նման սուրբ հայրենիքի նկատմամբ: Տեսել էր արհավիրք, արհամարանք, անարգանք, սակայն օրհասական պահերին միշտ ցուցաբերել ոչ թե հեղհեղուկ բնավորություն, ընդհակառակը անհողդողդ կամք։ Ընդառաջելով հոր խորհրդին՝ բնակոԱմառվա երեկոներին, նստած ընդարձակ հովանոցում, կերակրում էր իր սիրելի սիրամարգին, որ, պոչը հովհարաձև բացած, հանգիստ կտցում էր տիրոջ մեկնած կերակուրը։ Այդ պահերին Հովհաննեսը մտաբերում էր դառն անցյալը, հասնում ընդհուպ մանկության տարիները, հիշում չնաշխարհիկ մորը Տիրամոր պատկերի առջև չոքած հեկեկալիս ու ապաշխարելիս։ Հիշում էր հորը ՝ գլխարկի հովհարը աչքերին քաշած, կռացած կտավատի արտում կամ խոտհարքներում։ Հիշում էր իրենց ընդարձակ հանդերը, ուր լսվում էր հասկերի հոգեհմախշշոցը, գողտրիկ միրհավների, սանրաձև կատարներով հոպոպների, լորերին, որ ազատ արածում էին մարգերում։ Անհեթեթ բախտը տեղահանեց իրենց և ընդհարվելով չար ճակատագրի հետ՝ Հովհաննեսը հայտնվեց լեռնային այս գյուղում։


ՎԵՐՋԱԶԱՆՑՆԵՐ
յակ , ովին , ակ , որեն , յուն , պես , ան , բար , պան , ուստ , մունք , ուն , ավոր , ություն , ուտ , ովի , ույթ , ին

սյուն , տասը , կարկաչ , նախիր , ձիգ , փախչել , վարվել , եղեգն , երեւալ , ընտրել , փառք , թեւ , զրնգալ , հերոս , խոր , շեղ , կամք , կղզի , աղյուս , դոփել , իշխել , ապրել , հարցնել , ջրել , հինգ , ջրասույզ , հագնել , թրթռալ , հայր , վեհ , խումբ

Աբխազ, պատանյակ, միմյանց, շեղբ, որբևայրի, զուգս, ծոպավոր, ամպհովանի, գինարբուկ, գզվռտուք, երկնահուպ, դարպաս, Ջուլիետա, գիրկընդխառն, իշայծյամ, աշտե, այժմեական, համբուրել, հայհոյել

17.09.2019
Հյուրընկալ, անակնկալ, դյուրընկալ, առընչվել, երկընչել, խոչընդոտ, ակնթարթ, դասընթաց, մթընկա, անընթեռնելի, խոյընթաց, չըմբռնել, նախընտրել, սրընթաց, խաղընկեր, ձեռնտու, ըմպելիք, առընթեր, ակնդետ, դյուրընթեռնելի, չընկնել, անըմբռնելի, դրմբոց, օրընդմեջ, այլընտրանք, ճեպընթաց, անընդունակ, ակնբախ, ընթանալ, զուգընթաց, համընկնել, չընդդիմանալ, երկընտրանք, կորնթարդ, համընթաց, գահընկեց, գիրկընդխառն, զմռսել, ընթերակա, ինքնըստինքյան, չընկճվել, ամենաընտիր, մթնշաղ, անընդունելի, անընդմեջ, որոտընդոստ, ձկնկիթ, ամենաընդունակ, հոտնկայս, անընդհատ, չընդունել, ընկրկել, ընչացք, (բեխ) մերթընդմերթ, գույնզգույն, գործընկեր, դյուրըմբռնելի, հետզհետե, մեջընդմեջ, չըմբոշխնել, վերընթաց, ընձուղտ, մակընթացություն, օրըստօրե, արագընթաց, դասընկեր, ամենաընդունելի, լուսնկա, վերընձյուղվել։
Բ) դասընկերներով անակնկալ, մի որոշում կայացրինք՝ արշավ կազմակերպել դեպի Մայմեխի կատարը և ամրացնել հայոց եռագույնը։ Ակնթարթորեն ընդունված որոշումը բոլորիս ոգևորեց։ Վերընթաց ճանապարհն անցնում էր որոտընդոստ գետակին զուգընթաց։ Ծառերը մթնկա անտառում թվում էին գիրկընդխառն կերպարանքներ և անըմբռնելի երկյուղով լցնում մեր սրտերը։ Վերելքը դժվարին էր, բայց, ինքնըստինքյան հասկանալի է, որոշեցինք հաղթահարել խոչընդոտները և չընկրկել։ Լուսնկան նոր էի անհետացել երկանակամարից, երբ հասանք հովվական վրանների, որտեղ մեզ հյուրընկալեցին ջերմորեն։ Նախընտրեցինք չհանգստանալ և ոտքի վրա մի֊մի բաժակ կաթ ըմպելով՝ առաջ ընթացանք։ Կորնթարդ բլրակները թվում էին անվերջանալի։ Որքան բարձրանում էինք, սրընթաց գետակի ջրերն ավելի զուլալվում էին, և մենք մերթընդմերթ տեսնում էինք արևի տակ ցոլացող կարմրախայտ ձկներին, որոնք, ասում են, ձկնկիթ են դնում բարձր, անմատչելի, ակունքներում։ հետզհետե օրը ցրտեց, և դաշտային բուսականության փոխարեն մեր առջև փռվեցին ալպկան գույնզգույն ծաղիկները։ Վերջապես սարի կատարին ենք։ ակնդետ նայում ենք հրաշալի բնապատկերների և սքանչանում։

12.09.2019
Օ և Ո
ա) Առօրյա, թռչնորս, ողորկ, անօրգանական, բարoրություն, բարորակ, աննդորություն, անօրինակ, անորսալի, անօգուտ, որբանոց, տափօղակ, փող, հայորդի, ովքեր, օդանավ, սալորօղի, անօգնական, դեղնազօծ, օրրան, միօրինակ, ամենաորակյալ, շտապօգնություն, ջրօրհնեք, այդօրինակ, հօգուտ, հոգուդ, օվիկանոս, անօգնական, հոգս, բնօրրան, օրորոց, փղոսկր, կրկնօրինակ խաղաղօվկիանոսյան, մեղմօրոր, մեղմորեն, տրտմօրոր, ոսկեզօծ, հոծ, հողմակոծ, արևազօծ, հանրօգուտ, յուրօրինակ, ցածրորակ, անորակ, արագոտն, առօրեական, միջօրե, միջօրեական, բարձրորակ, օթյակ, կիրակնօրյա, վաղորդյան, որմիզդուխտ, օրըստորե, նախօրոք, չօգնել, չոգևորել, բնօրինակ, գիշերօթիկ, նորաոճ շաբաթօրյակ, չօգտվել, ողոքել, երկարօրյա, չարորակ․

բ) Այսօր, պարզորոշ, օրեցոր, տարորոշել, կեսօր, հանապազօրյա, հանապազորդ, ամենօրյա, ամանոր, հրանոթ, փորձանոթ, անօթևան, անոթի, հնոտի, սնոտի, տոթ, օթոց, տնօրեն, քնքշորեն, քնքշօրոր, նրբորեն, փոխօգնություն, չօգտագործել, գանգոսկր, հնաոճ, ոսկեօղ, ճռվողյուն, անողոք, պնդօղակ, կողակ, անօդ, անոթ, գիշերանոթ, վառոդ, ընդօրինակ, օդապարիկ, ով, հօդս ցնդել, հոտնկայս, արփիազօծ, հիմնովին, եղբորորդի, ոտանավոր, զօր ու գիշեր, գիշերուզօր, վատորակ, արծաթազօծ, լացուկոծ, անողնաշար, տարօրինակ, քեռորդի, հակաօդային, հակաօրինական, նմանօրինակ, նորօրյա, սառնորակ, տասնօրյակ, հատորյակ,  հնգօրյակ, երկվորյակ, հնօրյա, բացօթյա, ապօրինի, օրոցք, օթևան, անօրեն, նախօրե, թիկնօթոց, օթել, վաղօրոք, արջաորս, սևորակ, շորորալ, եռօրյա, ականջօղ։

Հինգ բառ օր բառով

Օրեցօր, Ամենօրյա, Օրավարձով, օրերով, երկարօրյա

Օրեք բառ օծ արմատով
օծանելիք, օծել, դեղնազօծ

Բառեր օդով

օդանավ


Օթյակ,


Ուղղագրություն

Է                          Ե
Դողերոցք
Էջանշան
Պատնեշ
Գոմեշ
Վայրէջք
էջմիածին
վերելք
ելևէջ
Առէջ
Բազկերակ
ամենաէական
էլեկտրաէներգիա
մանրէաբան
ծովեզր
լայնէկրան
նրբերշիկ
խմբերգ
աներկյուղ
հովեկ
բեմեզր
տիեզերք
անէ
աշտե
ցայգերգ
ջէկ
հէկ
Վարդգես
միջօրյե
հնէաբան


աստղ չորս տառ, հինգ հնչյուն

ոչինչ հինգ տառ, հնչյուն
 բարևչորս տառ, հինգ հնչյուն
 օազիս հինգ տառ, հինգ հնչյուն
 Նաիրի հինգ  տառ,  վեց հնչյուն
 արև, երեք տառ, չորս հնչյուն
հոգս չորս տառ, չորս հնչյուն



ուղղորդել
երկկենցաղ
զննել
աննկատ
չորրորդ
ընդդիմություն
ֆիննական
տարրական